Sam Baker is een overlever en een rasverteller. De Texaan bracht eerder al een handvol albums als debuut Mercy (2004), Cotton en Pretty World en het meest recente Say Grace die het zelfs tot de country top 10 van Rolling Stone schopte.
Een overlever eersteklas. Baker overleefde in 1986 ternauwernood een
bomaanslag van het Lichtend Pad (Sendero Luminoso) in Peru en geraakte
er zwaar gewond aan zijn been en hand. En zelfs zijn oren bleken zwaar
gehavend. Alsof dat niet alles was zag hij voor zijn ogen onschuldige
kinderen sterven als gevolg van de gruweldaden. Materie genoeg om een
paar levens aan songmateriaal te vullen dus.
Ooit zagen we hem aan het werk tijdens een sessie van VPRO Vrije Geluiden waar hij prachtsongs als Broken Fingers (”these broken fingers / some things don’t heal”) en Angels
(over ‘het incident’) tot leven wekte. Niet alleen zijn verhalen
maakten indruk, maar vooral ook de wijze waarop hij zijn
levenservaringen in liedjes verwerkte.
Toch is Baker meer de man van de stilte. Meer zeggen met minder woorden. Dat blijkt ook uit zijn nieuwe album Land Of Doubt
en de manier waarop de songschrijver en componist zich ook tegoed doet
aan poëtische en literaire mijmeringen (met als favorieten Dylan Thomas,
Conrad, Falkner) en de nobele schilderkunst.
Kortom: Baker zoekt volop naar mogelijkheden inzake expressie. Baker
maakt samen met maatje JimmyLaFave en Mary Gauthier (én Eliza Gylkinson
en Lucinda Williams) ook deel uit van een generatie muzikanten die
inzake populariteit en commerciële aandacht maar zelden effect
genereren, maar artistiek gezien tot de top behoren. Muzikanten die ook
voor niet volledig uitverkochte prestigezalen optreden en telkens erin
slagen om het allerbeste van zichzelf te geven.
De muziek van Sam Baker is telkens diep doorleefd en uiterst persoonlijk. Land Of Doubt
is misschien wel zijn meest uitgewerkte album, met vele interludes
tussendoor. Twijfel lijkt het kernthema te zijn op het album. Zo opent
het album met een aantal zwaar uitgekloven, minimalistische gitaarlijnen
op Summer Wind, een song waarmee hij van meet af aan diepte en donkerte
suggereert. Dat levert een wat rauwe, maar wondermooie klank op, waarop
Baker en band schitteren.
Verderop is er een regelmatig ritme dat Same Kind Of Blue
ondersteunt, een archetypisch Bakeriaans liedje waarop het verhalende,
met nostalgische gedachten en Bakers’ kenmerkende stem elkaar goed
vinden. Tussendoor zijn er wat kleinere songfragmenten als het op piano
gespeelde The Slivered Moon, Pastures Fit For Thoroughbreds of Song Of Sunrise Birds dat bestaat uit orgel en trompet. Een knappe manier om wat losse songideetjes voor het album mee op te nemen.
Bakers’ stem blijft als vanouds een eigen karakter hebben. Zo zou je
vanuit een eerder kwaadwillend perspectief kunnen stellen dat het een
oude zeur is (er zijn er ook die dat pakweg van lui als Neil Young en
Waits vinden), maar daar staat tegenover dat de muzikant uiterst oprecht
omgaat met zijn talent als songschrijver en vocalist.
Nummers als Margaret en The Feast Of Saint Valentine
zijn pareltjes uit de steeds breder wordende catalogus van Sam Baker,
al moet je ook in rekening houden dat het tempo hier bijzonder laag is.
Baker is in zekere zin een impressionist die inzet op verstillende
schoonheid (Love Is Patient) en schildert met stukken tekst en
op akoestische leest geschoeide melodietjes en ideetjes, die trefzeker
mee ingekleurd worden door zijn band. Hoe je niet emotioneel geraakt kan
worden door songs als het prachtig opgebouwde The Feast Of Saint Valentine is ons alvast een raadsel. Overigens is er variatie genoeg, wat onder meer het aan Tom Waits verwante Moses In The Reeds bewijst.